ไทย 

2556 

ธเนศ อาภรณ์สุวรรณ 

ประวัติศาสตร์ : สยามไทยกับปาตานี พ.1 

มติชน 

208 หน้า 

...ประวัติศาสตร์ของปาตานีโดยเฉพาะอย่างยิ่ง ประวัติและเรื่องราวการต่อสู้ของประชาชนมลายูมุสลิมในสามจังหวัดชายแดนภาคใต้ โดยเฉพาะฮัจญีสุหลง เป็นอดีตที่ยังมีชีวิตอยู่กับปัจจุบัน เพราะความคิดใหญ่ เบื้องหลังการกระทำและเหตุการณ์เหล่านั้น ยังไม่ได้ผ่านการปฏิบัติที่นำไปสู่ผลลัพธ์อันเป็นที่ยอมรับของประชาชนส่วนข้างมาก ความขัดแย้งหลักจึงยังดำรงอยู่ ทั้งๆ ที่กาลเวลาและสถานที่ของเรื่องราว รวมถึงรัฐชาติก็ได้ผ่านการเปลี่ยนแปลงมาไม่น้อยเช่นกัน แต่ทำไมโจทย์และคำตอบของปัญหามลายูมุสลิมสามจังหวัดถึงยังดูเหมือนไม่ได้เปลี่ยนไปอย่างที่ควรจะเป็น...(จากคำนำ)