พระราชหัตถเลขาพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ภาคที่ 3 กล่าวถึงการบริหาราชการแผ่นดินในหลากหลายเรื่อง ได้แก่ ด้านการเมืองการปกครอง ด้านการต่างประเทศ เช่น การจ้างชาวต่างประเทศมารับราชการ เรื่องชาวต่างประเทศเข้าเมือง (การปราบปรามพวกอั้งยี่ การผูกปี้ชาวจีนที่เข้ามาพึ่งพระบรมโพธิสมภาร) เป็นต้น การการทหาร ด้านการแพทย์สุขาภิบาล เช่น การป้องกันโรคติดต่อ (กาฬโรค) เรื่องประชาชนไม่นิยมเข้าโรงพยาบาลเวลาป่วย การจัดตั้งส้วมสาธารณะ เป็นต้น ด้านการคมนาคม เช่น ตัดถนน ขุดคลอง การทำสะพาน จัดทำทางรถไฟสายบางบัวทอง สายพระพุทธบาทและสายตลาดพลู เรื่องรถราง เป็นต้น