เป็นหนังสือฉันทศาสตร์ เล่มที่ 1 ว่าด้วยฉันท์วรรณพฤติ ซึ่งมีเนื้อหาเกี่ยวกับฉันท์ชนิดต่างๆ โดยฉันท์ในหนังสือเล่มนี้แบ่งออกเป็น 4 ส่วนคือ ฉันท์ภาษามคธ ฉันท์ภาษาไทย (ที่ผ่านการแปลจากภาษามคธ) ตัวอย่างฉันท์เป็นภาษาไทย และบัญญัติฉันท์ภาษาไทย (คำอธิบายและวิธีการประพันธ์ฉันท์) โดยมีการรวบรวมฉันท์ต่างๆที่มีนักประพันธ์ได้แปลจากภาษามคธเป็นภาษาไทย โดยผู้แปลฉันท์ได้แก่ สมเด็จกรมพระปรมานุชิตชิโนรส และรวมถึงผู้รวบรวมฉันท์ในเล่มนี้ คือ นายฉันท์ ขำวิไล ก็ได้ทำการแปลอีกบางส่วนเช่นกัน